آشنایی با رایانه وبخش های مختلف آن

در دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم، کامپیوتر و تکنولوژی‌های جدید جزء اصلی و جدانشدنی از زندگی روزمره ما شده است. به‌طوری‌که زندگی بدون آن‌ها ممکن نیست. در این مقاله به شما می‌گویم که چگونه در حوزه کامپیوتر و سخت‌افزار متخصص شوید تا اطلاعاتتان را بالا ببرید..........

 

کامپیوتر چیست؟

به‌طورکلی کامپیوتر وسیله‌ای است که اطلاعات خام را از ما می‌گیرد و به اطلاعات پردازش‌شده و قابل‌فهم برای ما تبدیل می‌کند. مثلاً زمانی که ما در حال تایپ کردن یک متن در کامپیوتر هستیم، اطلاعات توسط کیبورد به کامپیوتر فرستاده‌شده و نتیجه از طریق مانیتور به ما نمایش داده می‌شود.کامپیوترها قابلیت پردازش بالایی دارند و می‌توانند در چند هزارم ثانیه محاسبات ریاضی بسیار بالایی انجام دهند.

اجزای اصلی یک کامپیوتر چیست؟

به زبان ساده کامپیوتر از دو بخش سخت‌افزار و نرم‌افزار تشکیل‌شده است.

سخت‌افزار یا Hardware :

به هر آن چیزی از کامپیوتر گفته می‌شود که قابل‌لمس باشد یعنی بتوان به آن دست زد. مثلاً کیس، کیبورد، موس و مانیتور.

نرم‌افزار یا Software :

به هر آن چیزی از کامپیوتر گفته می‌شود که نمی‌توان به آن دست زد و فیزیکی نیستند. مثلاً ویندوز و یا برنامه‌های نصب‌شده بر روی آن مثل نرم‌افزار ورد.

چهارمهارت اصلی که یک متخصص کامپیوتر باید داشته باشد کدام است؟

برای اینکه ما به یک متخصص کامپیوتر تبدیل شویم لازم است که به ۴ مهارت اصلی دست پیدا کنیم:

۱- نصب و راه‌اندازی یک سیستم کامپیوتری جدید

یعنی باید بتوانید قطعات سخت‌افزاری تشکیل‌دهنده یک کامپیوتر را تهیه‌کرده و آن‌ها را به یکدیگر متصل نموده و سپس بر روی آن ویندوز و نرم‌افزارهای مربوطه را نصب کنیم و پس از آن تجهیزات جانبی را به آن متصل نموده تا بتوانیم یک سیستم کامپیوتری کامل را راه‌اندازی نماییم.

۲- بروز رسانی یا ارتقاء سیستم قبلی

در مواقعی پس از طی چند سال با مشکل سرعت و کندی در کامپیوتر مواجه می‌شویم و باید بتوانید نرم‌افزارهای نصب‌شده بر روی کامپیوتر و یا سخت‌افزارهایی که در کامپیوتر استفاده‌شده است را بروز رسانی کنیم و یا در اصطلاح، آن‌ها را ارتقاء دهیم.

۳- عیب‌یابی و رفع مشکلات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری

در حین کار با کامپیوتر ممکن است مشکلاتی به وجود بیاد که این مشکل می‌تواند مربوط به سخت‌افزار باشد و یا مشکلی در نرم‌افزار و ویندوز به وجود آمده باشد. ما باید بتوانیم ابتدا منشأ این مشکل را پیداکرده و در حقیقت عیب‌یابی کنیم و درنهایت آن مشکل را رفع نماییم.

۴- نگهداری و پشتیبانی سیستم‌های کامپیوتری

برای اینکه عمر یک کامپیوتر بالاتر برود باید یک سری عملیات مربوط به نگهداری مناسب آن انجام دهیم. این عملیات باید به‌صورت مستمر و با زمان‌بندی‌های مناسب انجام گردد تا سیستم کامپیوتری دچار مشکلات و عواقب جبران‌ناپذیر در آینده نگردد. این مورد از اهمیت بالایی برای کامپیوترهای موجود در شرکت‌ها و ادارات برخوردار است و با اولویت کمتر برای کامپیوترهای خانگی نیز باید در نظر گرفته شود.

 

در ادامه به‌صورت مفصل‌تر و کامل و بسیار دقیق و جزئی به تک‌تک این موارد می‌پردازیم.

اولین مهارت:نصب و راه‌اندازی یک سیستم کامپیوتری جدید

اولین مهارتی که لازم است یک متخصص کامپیوتر داشته باشد، این است که بتواند یک سیستم کامل را آماده‌سازی، نصب و درنهایت راه‌اندازی نماید. برای این کار باید ۵ مرحله به‌صورت پیوسته انجام شود تا منجر به راه‌اندازی یک سیستم کامپیوتری کامل شود.

۵ مرحله تا راه‌اندازی سیستم کامپیوتری جدید:

۱- آشنایی با سخت‌افزار:

در مرحله اول شما باید تمام قطعات تشکیل‌دهنده یک سیستم کامپیوتری را به‌خوبی بشناسید و از انواع مدل‌ها و برندهای موجود در بازار آگاهی داشته باشید.

به‌طورکلی یک سیستم کامپیوتری جدید شامل موارد زیر می‌شود:

مادربرد (Mother Board):

برد اصلی یک کامپیوتر است که تمامی قطعات کامپیوتر به شکل مستقیم و غیرمستقیم به آن متصل می‌شوند. در حقیقت حکم اسکلت یک کامپیوتر را دارد که دیگر اجزای کامپیوتر را به هم ارتباط می‌دهد. شرکت Gigabyte و Asus از جمله محبوبترین سازندگان مادربرد هستند.

پردازنده (CPU):

پردازنده یکی از اصلی‌ترین اجزای کامپیوتر است و حکم مغز کامپیوتر را دارد و تمامی پردازش‌های یک کامپیوتر بر عهده پردازنده یا CPU هست. انتخاب پردازنده تاثیر بسزایی در سرعت یک کامپیوتر دارد. شرکت Intel و شرکت AMD دو برند اصلی در تولید پردازنده هستند.

هارد دیسک (Hard):

همان حافظه جانبی یک کامپیوتر است که تمامی اطلاعات و فایل‌های ما اعم از فایل‌های تصویری، موزیک و عکس و فایل‌های سیستمی در آن ذخیره می‌گردد. شرکت WesternDigital و شرکت Seagate دو برند محبوب تولید کننده هارد دیسک هستند.

حافظه اصلی (RAM):

رم یا حافظه اصلی نقش بسیار مهمی در سرعت یک کامپیوتر را دارد و به همین خاطر اهمیت آن بسیار زیاد است. هر چقدر ظرفیت آن بالاتر باشد سرعت کامپیوتر بیشتر می شود. شرکت Kingston و شرکت Corsair از جمله محبوب ترین برندهای تولید کننده RAM هستند.

کارت گرافیک (VGA):

کارت گرافیک وظیفه پردازش تصویر را بر عهده دارد و انتخاب آن برای کار با نرم‌افزارهای گرافیکی و طراحی و همچنین بازی‌های کامپیوتری خیلی تأثیرگذار است. دو برند NVIDIA و AMD تنها سازندگان چیپ های کارت گرافیک هستند.

پاور (Power):

پاور یا منبع تغذیه وظیفه تأمین برق تمامی قطعات یک کامپیوتر را بر عهده دارد و انتخاب درست آن عمر قطعات ما را بالاتر می‌برد. اصلیترین خصوصیت یک پاور توان خروجی آن است که بر حسب وات بیان می شود. ۳ شرکت Cooler Master و Tsco و Green محبوب ترین تولید کنندگان پاور هستند.

دی‌وی‌دی درایو (DVD Drive):

دستگاهی است که انواع CD یا DVD از طریق آن قابل‌استفاده است و می‌توانیم اطلاعات را بر روی آن بنوسیم و یا از روی آن بخوانیم. شرکت Asus ، شرکت Pioneer و شرکت LG محبوب ترین تولید کنندگان این حوزه هستند.

کیس (Case):

یک جعبه فلزی است که تمام قطعاتی که در بالا به آن اشاره کردم داخل آن جای می‌دهیم تا یک کامپیوتر شکل ظاهری بسیار عالی داشته باشد. انتخاب کیس از لحاظ جنس بدنه و تعداد فن بسیار اهمیت دارد. شرکت Deepcool و شرکت Green از جمله محبوب ترین تولید کنندگان کیس با کیفیت هستند.

مانیتور (Monitor):

دستگاهی است که تصویر خروجی و نهایی یک کامپیوتر را در اختیار ما قرار می‌دهد. کیفیت تصویر خروجی بر اساس رزولوشن تعریف می گردد و اندازه هر مانیتور بر اساس اینچ سنجیده می شود. شرکت Samsung و شرکت LG دو برند محبوب تولید کننده مانیتور هستند.

کیبورد (Keyboard):

از انواع دستگاه‌های ورودی کامپیوتر است که برای تایپ کردن و فرمان دادن به کامپیوتر از آن استفاده می‌کنیم. دو نوع باسیم و بی سیم از کیبورد تولید می شود. برندهای A4Tech ، Logitech ، Farassoo از جمله تولید کنندگان کیبورد هستند.

موس (Mouse):

نوع دیگری از دستگاه‌های ورودی که قابلیت انتخاب فایل و اجرا کردن فایل‌ها و نرم‌افزارها را در اختیار ما می‌گذارد. دو نوع باسیم و بی سیم از موس تولید می شود. برندهای A4Tech ، Logitech ، Farassoo از جمله تولید کنندگان موس هستند.

اسپیکر (Speaker):

در حقیقت همان بلندگو سیستم است که صدای خروجی توسط فایل‌های موسیقی و یا فیلم را به گوش ما می‌رساند.

 

۲- اسمبل و نصب قطعات:

در مرحله دوم بعدازاینکه قطعات را شناختیم و بهترین انتخاب را در خرید آن‌ها داشتیم، باید بتوانیم آن‌ها را در داخل کیس نصب کنیم. به این کار اصطلاحاً اسمبل قطعات می‌گوییم.

 

به‌صورت کلی برای اسمبل قطعات باید مراحل زیر را انجام دهید:

• پردازنده یا CPU را بر روی مادربرد نصب‌کرده و سپس فن خنک‌کننده پردازنده را روی آن نصب می‌کنید.
• رم یا حافظه اصلی را بروی مادربرد در جایگاه مخصوص به خود نصب‌کرده.
• مادربرد را بر روی سینی کیس توسط پیچ و مهره‌های مخصوص نصب کنید.
• پاور یا منبع تغذیه را روی جایگاه مخصوص به خود در کیس نصب نمایید.
• کارت گرافیک را در جایگاه مخصوص به آن بر روی مادربرد نصب‌کرده و پیچ کنید.
• هارد دیسک یا حافظه جانبی را در جایگاه خود در داخل کیس نصب نمایید.
• دی‌وی‌دی درایو را در محل مخصوص به آن در داخل کیس نصب نموده و پیچ نمایید.

 

در این مرحله باید کابل‌های مربوط به برق و دیتا را به آن‌ها متصل نماییم:

• کابل مربوط به برق مادربرد را از پاور به مادربرد وصل نمایید.
• کابل برق هارد دیسک و DVD را از پاور به آن‌ها متصل نمایید.
• کابل‌های دیتا که مربوط به انتقال اطلاعات از هارد به مادربرد می‌شود را وصل نموده.
• کابل‌های دیتا که مربوط به انتقال اطلاعات از DVD به مادربرد می‌شود را متصل کنید.

در این مرحله درب کیس را ببندید و سپس مراحل زیر را انجام دهید:

• کیبورد و موس را به قسمت مخصوص به خود در پشت کیس به مادربرد متصل کنید.
• کابل برق مانیتور را به پریز برق شهر و کابل دیتای آن را به کارت گرافیک که در پشت کیس قرار دارد متصل نمایید.
• کابل برق کیس را به پاور وصل کرده و سر دیگر آن را به پریز برق شهر وصل نمایید.
• کابل برق اسپیکر را به پریز برق شهر و کابل مربوط به خروجی صدا را به محل مربوط به آن در پشت کیس و به مادربرد اتصال دهید.

اکنون کافیست دکمه پاور کیس را فشار دهید تا کامپیوتر روشن شود و سپس برای مراحل بعدی آماده شوید.

۳- نصب سیستم‌عامل ویندوز و درایور:

در مرحله سوم پس از اسمبل قطعات باید یک سیستم‌عامل بر روی کامپیوتر خود نصب نمایید.

 

سیستم‌عامل چیست؟

در حقیقت خود یک نرم‌افزار است که واسطی است بین سخت‌افزار و کاربری که با سیستم در حال کار کردن است. ما برای اینکه بتوانیم از همه امکانات و ویژگی‌های سخت‌افزار یک کامپیوتر استفاده بکنیم باید از یک سیستم‌عامل بهره ببریم.

 

مراحل نصب ویندوز بر روی یک سیستم چگونه است؟

• در ابتدا ما با توجه به مشخصات سخت‌افزاری کامپیوتر خود باید تصمیم بگیریم که از چه نوع سیستم‌عاملی استفاده کنیم و چه مدلی از آن را نصب نماییم.مثلاً سیستم‌عامل ویندوز ۳۲ بیتی باشد یا ۶۴ بیتی و یا اینکه چه نسخه‌ای از ویندوز باشد ویندوز ۷ یا ویندوز ۸ یا ویندوز ۱۰ .
• پس‌ازآنکه تصمیم خود را گرفتیم DVD مربوط به ویندوز را در داخل دستگاه قرار می‌دهیم.
• از قسمت تنظیمات بایوس، بوت سیستم را روی DVD قرار داده و مراحل نصب ویندوز را انجام دهید.
• در مراحل نصب هارد دیسک را تقسیم‌بندی می‌کنیم که اصطلاحاً به آن پارتیشن‌بندی می‌گوییم.
• سپس بخش اول را برای نصب ویندوز انتخاب کرده و مراحل نصب ویندوز را ادامه می‌دهیم.
• پس‌ازاینکه نصب ویندوز به پایان رسید باید درایورهای مربوط به قطعات سخت‌افزاری ما نصب گردد.

 

۴- نصب نرم‌افزارهای عمومی و تخصصی:

پس از نصب ویندوز و درایور، اکنون سیستم ما آماده کار است. برای اینکه بتوانیم از حداکثر توان یک کامپیوتر استفاده کنیم باید نرم‌افزارهای مخصوص به کار خود را روی آن نصب کنیم. نرم‌افزارها به‌صورت کلی به دودسته تقسیم‌بندی می‌گردند.

نرم‌افزارهای عمومی و کاربردی:

یک سری نرم‌افزارها هستند که کارهای عمومی انجام می‌دهند و برای همه افراد کارایی دارد و قابل‌استفاده است. چند مورد از نرم‌افزارهای کاربردی به شرح زیر است:

• اولین و مهم‌ترین نرم‌افزار که باید پس از نصب ویندوز و درایور نصب گردد آنتی‌ویروس است و جهت جلوگیری از آسیب دیدن فایل‌ها و امنیت اطلاعات نصب آن بسیار حیاتی و ضروری است. شرکت Eset nod32 و شرکت kaspersky دو برند محبوب تولید کننده آنتی‌ویروس هستند.

• مجموعه نرم‌افزارهای آفیس (Office)
• Word – جهت تایپ کردن و نوشتن مقاله استفاده می‌گردد.
  Excel – جهت ساخت جداول و محاسبات توسط فرمول استفاده می‌گردد.
  PowerPoint – جهت ساخت پرزنتیشن و ارائه مطالب استفاده می‌گردد.
  Outlook – جهت مدیریت ایمیل ها و تقویم کاری شخصی استفاده می‌گردد.

 

• نرم‌افزار Adobe Acrobat / Adobe Reader
  برای ویرایش و نمایش فایل‌های متنی با پسوند PDF استفاده می‌گردد.

 

• نرم‌افزارهای مرورگر اینترنت (Browser)
  گشت‌وگذار در اینترنت و باز کردن صفحات وب‌سایت‌ها توسط این نرم‌افزار انجام می‌شود.

 

• نرم‌افزار Nero
  جهت رایت و کپی اطلاعات کامپیوتر بر روی CD یا DVD انجام می‌گردد.

 

• نرم‌افزارهای اجرای فایل‌های تصویری و فایل‌های موسیقی.

 

• نرم‌افزار Internet Download Manager
  جهت مدیریت و کنترل فایل‌های دانلود شده از اینترنت قابل‌استفاده است.

نرم‌افزارهای تخصصی:

اما یک سری از نرم‌افزارها هم هستند که تخصصی اند و مربوط به یک‌رشته خاص اند. لذا نصب آن برای همه افراد ضروری نیست.

 

ازجمله نرم‌افزارهای تخصصی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نرم‌افزار Autocad
  مربوط به نقشه‌کشی تأسیسات و طراحی آن است.

 

• نرم‌افزار Adobe Photoshop
  مربوط به کارهای گرافیکی و ویرایش عکس است.

 

• نرم‌افزار Adobe Audition
  مربوط به ویرایش فایل‌های صوتی و موسیقی است.

 

• نرم‌افزار SQL Server
  مربوط به مدیریت پایگاه داده است.

۵- نصب تجهیزات جانبی:

به کلیه تجهیزات سخت‌افزاری که جزء اجزای اصلی تشکیل‌دهنده کامپیوتر نمی‌باشند و بعداً به کامپیوتر اضافه می‌گردند، تجهیزات جانبی می‌گویند. مثل پرینتر، اسکنر، وب کم و …

 

پرینتر چیست و روش نصب آن به چه شکل است؟

دستگاهی است که به کامپیوتر متصل می‌گردد و وظیفه چاپ اطلاعاتی مثل عکس، متن و … بر عهده دارد.

روش نصب پرینتر به شکل زیر است:

• ابتدا کابل برق پرینتر را متصل نمایید.
• سپس کابل USB که مخصوص انتقال اطلاعات است را به کامپیوتر متصل کنید.
• CD یا DVD مربوط به درایور آن پرینتر را در دستگاه قرار داده و آن را نصب کنید.

اسکنر چیست و روش نصب آن به چه شکل است؟

دستگاهی است که به کامپیوتر متصل می‌گردد و وظیفه تبدیل برگه به فایل تصویری یا عکس را بر عهده دارد.

مثلاً می‌توانید عکس‌های چاپی خودتان را به فایل عکس تبدیل کنید.

روش نصب اسکنر به شکل زیر است:

• ابتدا کابل برق اسکنر را متصل نمایید.
• سپس کابل USB که مخصوص انتقال اطلاعات است را به کامپیوتر متصل کنید.
• CD یا DVD مربوط به درایور آن اسکنر را در دستگاه قرار داده و آن را نصب کنید.